21 października 2024 roku Komisja Europejska zatwierdziła 133 nowe projekty w ramach unijnego programu LIFE, przeznaczając na ten cel ponad 380 mln euro, co pokryje ponad połowę całkowitych inwestycji szacowanych na około 574 mln euro.
Wybrane inicjatywy koncentrują się na najważniejszych obszarach zrównoważonego rozwoju, takich jak ochrona przyrody, działania na rzecz klimatu oraz transformacja energetyczna. Fundusze programu LIFE pomogą krajom członkowskim w realizacji ambitnych celów klimatycznych i środowiskowych UE, wspierając jednocześnie lokalne społeczności i ekosystemy zgodnie z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu.
Projekty obejmą cztery filary programu LIFE:
• gospodarkę o obiegu zamkniętym i poprawę jakości życia,
• ochronę przyrody i różnorodność biologiczną,
• działania związane ze zmianami klimatu (łagodzenie skutków, adaptacja oraz zarządzanie wiedzą),
• przejścia na czystą energię.
Na działania wspierające gospodarkę cyrkularną i poprawę jakości życia przeznaczono 143 mln euro, w tym 74 mln euro ze środków unijnych. Wśród 26 projektów znalazły się inicjatywy ukierunkowane na redukcję zużycia wody, ograniczanie odpadów przemysłowych i komunalnych, zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz hałasu. Ważnym elementem będzie również opracowanie modeli biznesowych umożliwiających redukcję, ponowne wykorzystywanie oraz recykling surowców. Przykładowo, włoski projekt LIFE GRAPhiREC o wartości 7,5 mln euro skupi się na recyklingu grafitu z odpadów akumulatorowych, a hiszpański LIFE POLITEX przeznaczy 5 mln euro na ograniczenie śladu ekologicznego przemysłu tekstylnego poprzez ponowne przetwarzanie odpadów materiałowych.
Projekty z zakresu ochrony przyrody i bioróżnorodności uzyskały wsparcie w wysokości blisko 216 mln euro, z czego 144,5 mln euro pochodzi z UE. Środki te zostaną przeznaczone na odbudowę ekosystemów słodkowodnych, morskich i przybrzeżnych oraz poprawę ochrony siedlisk i gatunków zagrożonych, takich jak ptaki, owady, gady, płazy oraz ssaki. Spośród zatwierdzonych inicjatyw dwa duże projekty – LIFE4AquaticWarbler oraz LIFE AWOM, realizowane m.in. w Belgii, Niemczech, Hiszpanii, Francji, Litwie, Węgrzech, Holandii, Polsce, Portugalii, Ukrainie i Senegalu – otrzymają około 25 mln euro.
W ramach działań związanych z przeciwdziałaniem zmianom klimatu oraz łagodzeniem ich skutków przeznaczono około 110 mln euro, z czego niemal 62 mln euro zapewni UE. Projekty takie jak IMAGE LIFE i LIFE VINOSHIELD z łącznym budżetem 6,8 mln euro, realizowane w Hiszpanii, Francji i Włoszech, mają na celu zwiększenie odporności europejskich winnic oraz producentów renomowanych serów (Parmigiano Reggiano, Camembert de Normandie, Roquefort) na skutki ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Dodatkowo, rozwiązania w zakresie zarządzania transformacją energetyczną oraz rozwojem rynków czystej energii uzyskają finansowanie w wysokości 105 mln euro, z czego wkład unijny wyniesie aż 99 mln euro. Wśród wspieranych inicjatyw znajdzie się program LIFE DiVirtue, który będzie promować budownictwo o zerowej emisji oraz renowację budynków w Bułgarii, Czechach, Grecji, Chorwacji i Rumunii.
Projekty LIFE, poza korzyściami środowiskowymi, pobudzą również lokalne gospodarki, sprzyjając tworzeniu miejsc pracy oraz współpracy międzysektorowej. Komisja Europejska szacuje, że realizacja tych projektów pozwoli zmobilizować dodatkowo około 562 mln euro z innych źródeł publicznych oraz prywatnych. Tym samym program LIFE odgrywa istotną rolę we wzmacnianiu odporności gospodarek europejskich na kryzysy klimatyczne i ekologiczne, będąc ważnym elementem strategii UE dla zielonej, cyfrowej i konkurencyjnej przyszłości.
Bibliografia:
- Komisja Europejska (2024) „133 new LIFE projects for a sustainable Europe”, dostępne na: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_24_5381 (Dostęp od: 21.10.2024)