BIP
Zgodnie z raportem Komisji Europejskiej „EU Climate Action Progress Report 2024”, opublikowanym pod koniec 2024 roku, dotychczasowe strategie transformacji ekologicznej Unii Europejskiej zaczynają przynosić wymierne rezultaty. Emisje gazów cieplarnianych zmniejszyły się o 37% względem 1990 roku, mimo jednoczesnego wzrostu PKB o 68%. Rok 2023 odznaczył się rekordową roczną redukcją emisji wynoszącą 8,3% w stosunku do roku poprzedniego, a udział odnawialnych źródeł energii w produkcji elektryczności osiągnął poziom 44,7%. Wyniki te potwierdzają, że Europa zmierza ku wyznaczonemu celowi neutralności klimatycznej do 2050 roku, lecz dalszy postęp wymaga znaczących inwestycji w transformację energetyki, transportu i przemysłu.
Zasoby naturalne i środowisko
Budżet UE na rok 2025, o łącznej wartości 199,4 mld euro, koncentruje się przede wszystkim na finansowaniu działań związanych z transformacją ekologiczną i cyfrową, uznanych za kluczowe dla przyszłości Europy. Na ochronę środowiska i klimatu przewidziano 13,5 mld euro, z czego 776 mln euro trafi na program LIFE, wspierający projekty ograniczające skutki zmian klimatycznych oraz ułatwiające adaptację do nowych warunków środowiskowych. Ponadto, 136 mln euro zostanie przeznaczone na działania związane z przejściem na czystą energię.
Istotną częścią budżetu pozostaje także Wspólna Polityka Rolna, na którą zaplanowano 40 mld euro. Środki te umożliwią rolnikom adaptację do wymogów ekologicznych oraz wdrożenie bardziej zrównoważonych metod produkcji żywności. Łącznie dział związany z zasobami naturalnymi i środowiskiem uzyska dofinansowanie na poziomie 56,7 mld euro.
Innowacje i gospodarka cyfrowa
Transformacja cyfrowa oraz rozwój innowacji stanowią trzeci największy obszar finansowania w budżecie UE na 2025 rok, ze środkami wynoszącymi ponad 16,6 mld euro. W ramach programu „Cyfrowa Europa” zostanie zainwestowane 1,1 mld euro, natomiast badania naukowe i innowacje otrzymają wsparcie w wysokości 14,8 mld euro. Z tej kwoty program „Horyzont Europa” otrzyma 12,7 mld euro, zapewniając istotne środki dla realizacji ambitnych projektów badawczo-rozwojowych.
Europejska Rada ds. Innowacji (EIC) uzyska finansowanie w wysokości 1,1 mld euro, a Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERC) dodatkowo 21 mln euro. Zwiększone środki na innowacje mają umożliwić Europie przyspieszenie wdrażania nowych technologii oraz ich skuteczną komercjalizację, co będzie kluczowe dla budowania przewagi konkurencyjnej na rynku międzypaństwowym.
Podsumowanie
Budżet Unii Europejskiej na rok 2025 jasno odzwierciedla priorytety polityczne wspólnoty – intensyfikację działań na rzecz innowacji, modernizacji infrastruktury oraz przyspieszenia procesu przechodzenia na gospodarkę neutralną klimatycznie. Poprzez uproszczenie procedur finansowania oraz zwiększenie nakładów na sektory strategiczne, UE zamierza zwiększyć efektywność wdrażania nowych technologii i przyspieszyć procesy transformacyjne. Odpowiedzialne zarządzanie dostępnymi funduszami oraz konsekwentne realizowanie strategii klimatycznych i cyfrowych stanowią fundament dla dalszego wzrostu konkurencyjności gospodarczej oraz odporności Europy na globalne wyzwania środowiskowe i technologiczne.
Bibliografia:
- Komisja Europejska (2024) „Sprawozdanie o klimacie: największy od dziesięcioleci roczny spadek emisji gazów cieplarnianych w UE” Dostępny w: https://commission.europa.eu/news/climate-report-shows-largest-annual-drop-eu-greenhouse-gas-emissions-decades-2024-11-05 (Dostęp od: 05.11.2024)
- Komisja Europejska (2024) „REPORT FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL EU Climate Action Progress Report 2024” Dostępny w: https://climate.ec.europa.eu/document/download/d0671350-37f2-4bc4-88e8-088d0508fb03_en (Dostęp od: 31.10.2024)
- Parlament Europejski (2024)” SPRAWOZDANIE w sprawie wspólnego projektu budżetu ogólnego Unii Europejskiej na rok budżetowy 2025, zatwierdzonego przez komitet pojednawczy w ramach procedury budżetowej” Dostępny w: https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/A-10-2024-0014_PL.html (Dostęp od: 19.11.2024)
